" İşinde Tedbir Al, Geleceğe Güvenle Bak, Çevre Ayak İzini Azalt. "
ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED)
Doğaya yeniden kazandırma; Maden arama ve işletme faaliyetleri esnasında veya sonucunda topoğrafyası değişen alanların, çevre emniyetinin sağlanarak ve projesine uygun olarak ıslah edilmesini, ilgili mevzuatta yer alan çevre ile uyumlu hâle getirmeyi ve rehabilitasyonu ifade eder.
Yatırımcıların, İşletme faaliyetlerinin ve girişimcilerin faaliyetleri sebebi ile dejenere olan arazilerin, sahaların ve alanların yeniden düzenlenmesi, biyolojik duyarlılığı sağlama, gerekli düzeltme çalışmasının yapılması, bitki toprağının serilmesi, bitkilendirme ve tohum ekme, arazi yapısının karakteristik özelliğine göre rekreasyon alanlarının oluşturulması, gerekli peyzaj (bitkilendirme ve ağaçlandırma) işlemlerinin bir plan çevresinde hazırlamasını anlatan projedir.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Aralık 2007 itibariyle yayınlayarak yürürlüğe aldığı ve 23.01.2010 da 27471 sayı ile revize ettiği Madencilik faaliyetleri ile bozulan arazilerin doğaya yeniden kazandırılması Yönetmeliği'ne göre; Orman ve orman sayılmayan alanlarda yapılan madencilik faaliyetleri nedeniyle oluşan zararları bertaraf edebilmek ve terk edilen sahaların rehabilitasyonunun sağlanabilmesi için zorunlu hale getirilen yükümlülükler bulunmaktadır.
Orman sayılan alanlar dışındaki madencilik faaliyetlerinde, faaliyet sahipleri her kapsamdaki ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) İzinlerine ek olarak, Doğaya Yeniden Kazandırma Planı / Çevre Yönetim Planı (Kum, çakıl vb. madenler için) hazırlamak ve bu planı aynen uygulayacaklarını ilgili birimlere taahhüt etmekle yükümlü tutulmaktadırlar.
İşletme iznini almış faaliyet sahipleri ise, en geç 1 yıl içinde İl Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü’ne “Doğaya Yeniden Kazandırma Planını vermek zorundadırlar
Ormanlık alanlarda ise, orman İşletme izni müracaatında bulunan faaliyet sahiplerinin rehabilitasyon projesi hazırlanması zorunlu hale getirilmiştir.
Ayrıca, bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce faaliyette olup, doğaya yeniden kazandırma planını sunmamış işletmelere ait doğaya yeniden kazandırma formatı, çevresel etki değerlendirmesi raporu veya proje tanıtım dosyası hazırlamaya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından hazırlanır.
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), yapılması planlanan projelerin çevreye olabilecek olumlu veya olumsuz etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yöndeki etkilerin önlenmesi ya da çevreye zarar vermeyecek ölçüde en aza indirilmesi için alınacak önlemlerin, seçilen yer ile teknoloji alternatiflerinin değerlendirilmesi ile projelerin uygulanmasının izlenmesi ve kontrolünde sürdürülecek olan çalışmalar anlamına gelmektedir. ÇED Çalışmaları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tarafından, 25.11.2014 tarih ve 29186 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği” kapsamında ve 18.12.2009 tarih ve 27436 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Yeterlik Belgesi Tebliği” kapsamında, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yetkilendirdiği firmalar tarafından yürütülür. Bu Yönetmeliğe tabi projeler için “ÇED Olumlu” kararı, “ÇED Gerekli Değildir” kararı ya da “ÇED Kapsamı Dışındadır” kararı alınmadıkça faaliyete başlanamaz, bu projelere hiç bir teşvik, onay, izin, yapı ve kullanım ruhsatı verilemez. Söz konusu kararlardan herhangi biri alınmadan başlanan projeler için para cezası uygulanır. Ayrıca olumlu karar alınıncaya kadar faaliyet süresiz olarak durdurulur.
